Thông tin từ Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk, đơn vị vừa có công văn khẩn gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Đắk Lắk kiến nghị tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ và xuất khẩu sầu riêng niên vụ 2025.
Theo nội dung kiến nghị, từ ngày 11/10/2025 đến nay, các phòng xét nghiệm được chỉ định phục vụ kiểm nghiệm dư lượng hóa chất (cadimi, vàng O…) cho sản phẩm sầu riêng xuất khẩu đã đồng loạt tạm ngừng hoạt động để bảo trì, nâng cấp hệ thống.
Việc này xảy ra đúng vào giai đoạn tỉnh đang trong cao điểm thu hoạch sầu riêng, dự kiến còn kéo dài từ 20 đến 30 ngày nữa mới kết thúc vụ.
Việc các phòng xét nghiệm tạm dừng hoạt động đã gây ra chuỗi hậu quả nghiêm trọng. Cụ thể, doanh nghiệp không thể hoàn tất thủ tục kiểm nghiệm, cấp chứng nhận cho các lô hàng xuất khẩu theo quy định đã khiến gần 2.000 container sầu riêng bị ùn ứ tại các địa điểm.
Do ách tắc đầu ra, các doanh nghiệp buộc phải tạm ngưng thu mua, khiến giá sầu riêng trên thị trường giảm mạnh. Nhiều hộ nông dân không dám cắt vườn, dẫn đến nguy cơ hàng nghìn tấn sầu riêng chín rụng, hư hỏng ngay tại vườn.
Xã Dliê Ya là một trong những vùng thu hoạch sầu riêng muộn nhất tỉnh. Hiện tại nhiều vườn sầu riêng dù thương lái đã đặt cọc nhưng giá cả, thị trường biến động khiến bà con nông dân lo lắng. Bởi những ngày qua mưa lớn liên tục, sầu riêng chín rụng trong khi thương lái vẫn còn do dự, chưa đến cắt, thu mua nông sản.
Theo Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk, đây là vấn đề đặc biệt khẩn cấp nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây đứt gãy chuỗi cung ứng, mất ổn định thị trường và đe dọa toàn bộ chuỗi giá trị ngành hàng sầu riêng.
Trước tình hình cấp bách nêu trên, Hiệp hội Sầu riêng tỉnh kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường và UBND tỉnh Đắk Lắk xem xét, chỉ đạo 4 nội dung chính.
Cụ thể: Chỉ đạo khẩn các phòng xét nghiệm được công nhận sớm khôi phục hoạt động, đặc biệt ưu tiên hỗ trợ khu vực Tây Nguyên – Đắk Lắk trong giai đoạn cuối vụ; thiết lập cơ chế “ưu tiên nhanh” (Fast-track) đối với các mẫu xét nghiệm sầu riêng xuất khẩu trong thời gian cao điểm.
Xem xét ủy quyền tạm thời cho các đơn vị xét nghiệm đủ năng lực tại địa phương (đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường thẩm định) nhằm duy trì tính liên tục của chuỗi sản xuất – tiêu thụ – xuất khẩu.
Các sở, ban ngành phối hợp cùng Hiệp hội rà soát, thống kê thiệt hại và ban hành chính sách hỗ trợ kịp thời cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân bị ảnh hưởng nặng nề.
Thế Hữu
