Sau nhiều năm triển khai, Dự án Hệ thống thuỷ lợi Ba Hồ – Bản Chùa (tỉnh Quảng Trị) vẫn chưa hoàn thành đồng bộ, nhiều hạng mục dang dở hoặc chưa đủ điều kiện bàn giao, gây bức xúc và lo ngại về hiệu quả sử dụng nguồn lực đầu tư công.
Nhiều hạng mục chưa hoàn thiện, công năng chưa phát huy
Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị, dự án trên được khởi công từ năm 2018 với tổng mức đầu tư hơn 262 tỉ đồng. Mục tiêu là cấp nước tưới tiêu cho gần 3.300ha cây trồng, phục vụ sinh hoạt, cải tạo môi trường sinh thái và nuôi trồng thuỷ sản. Sau nhiều năm thực hiện, dự án đến nay vẫn còn hàng loạt vướng mắc về giải phóng mặt bằng, điều chỉnh thiết kế và thủ tục nghiệm thu.
Toàn dự án có 24 công trình, nhưng mới có 18 công trình được chấp thuận bàn giao hoặc hoàn thành cơ bản. Hai công trình vẫn đang hoàn thiện hồ sơ để kiểm tra nghiệm thu sau ngày 1.7.2025.
Đáng chú ý, 4 công trình chưa được bàn giao do chưa xong giải phóng mặt bằng, chưa bố trí đủ vốn và phát sinh điều chỉnh thiết kế trong quá trình triển khai. Đơn cử như tuyến kè bảo vệ trạm bơm Vĩnh Đại, trạm bơm Đâu Bình, đường thi công kết hợp quản lý và đường hoàn trả lòng hồ thuộc đập dâng Bản Chùa 1… Một số công trình đã bị cơ quan chức năng xử phạt vi phạm hành chính do thi công sai thiết kế được phê duyệt, làm thay đổi hiện trạng nhưng chưa hoàn tất thủ tục điều chỉnh.
Yêu cầu xử lý dứt điểm, tránh lãng phí vốn đầu tư
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, việc điều chỉnh quy mô một số hạng mục sẽ làm giảm diện tích tưới tiêu phục vụ sản xuất, ảnh hưởng trực tiếp đến mục tiêu ban đầu.
Điển hình là công trình Đập dâng Bản Chùa 1 phải cắt giảm gần 1km tuyến ống cuối do không còn vốn giải phóng mặt bằng và vướng tranh chấp đất đai, còn trạm bơm Mỹ Hoà giảm tuyến ống chính, ống nhánh và dây tưới phun mưa. Địa phương nhiều lần kiến nghị sớm bổ sung nguồn vốn ngân sách địa phương để hoàn thiện hạng mục điện hạ áp, tránh lãng phí hạ tầng đã đầu tư.
Mặc dù vậy, Ban Quản lý dự án khẳng định các công trình điều chỉnh đã thi công cơ bản bảo đảm yêu cầu kỹ thuật và được kiểm định độc lập, có tác dụng chống lũ, phục vụ dân sinh trong vùng dự án. Giá trị xây dựng giảm hơn 390 triệu đồng so với dự toán, tiết kiệm khoảng 2,3 tỉ đồng chi phí bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, không vượt tổng mức đầu tư đã phê duyệt. Đơn vị cũng cam kết nâng thời gian bảo hành các hạng mục đã hoàn thành từ 1 năm lên 2 năm, nâng tổng thời gian bảo hành lên 5,5 năm nhằm đảm bảo chất lượng và trách nhiệm công trình.
Ngày 28.6, UBND tỉnh Quảng Trị đã ban hành văn bản yêu cầu các sở, ngành liên quan và Ban Quản lý dự án khẩn trương phối hợp xử lý dứt điểm các tồn tại. Sở Xây dựng được giao chủ trì thẩm định điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở đối với các công trình đã thi công có thay đổi so với thiết kế phê duyệt. Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục rà soát, tổng hợp các nội dung còn lại, báo cáo UBND tỉnh xem xét phê duyệt điều chỉnh hồ sơ dự án. Đồng thời, UBND tỉnh cho phép gia hạn thời gian thực hiện dự án và các hợp đồng liên quan đến hết ngày 31.12.2025 để có cơ sở hoàn tất thủ tục, đưa toàn bộ công trình vào sử dụng.
Trước thực trạng kéo dài nhiều năm chưa thể hoàn thành, lãnh đạo tỉnh Quảng Trị nhấn mạnh yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan phải xử lý nghiêm sai phạm, đẩy nhanh tiến độ thẩm định, phê duyệt, đảm bảo sử dụng tối đa khối lượng đã thi công, tránh lãng phí vốn Nhà nước.
