Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang ban hành dự thảo hướng dẫn việc quản lý mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói sản phẩm cây trồng trong phạm vi toàn quốc.
Hiện cả nước đã cấp hàng nghìn mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu rau quả tươi sang nhiều thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ hay Australia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn không ít bất cập trong quá trình quản lý.
Để tăng cường kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc nông sản xuất khẩu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng dự thảo Thông tư mới quy định cụ thể về việc cấp và quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ các thị trường nhập khẩu.
Theo dự thảo, một vùng trồng muốn được cấp mã số phải đáp ứng nhiều tiêu chí: chuyên canh một loại cây trồng nhất định, áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt (GAP), tuân thủ đúng quy định về sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón. Đặc biệt, thu hoạch sản phẩm phải đảm bảo thời gian cách ly của thuốc bảo vệ thực vật; không cho sản phẩm tiếp xúc trực tiếp với đất; có biện pháp đảm bảo an toàn thực phẩm, kiểm soát sinh vật gây hại và truy xuất nguồn gốc sản phẩm trong quá trình tập kết và vận chuyển sản phẩm từ vùng trồng về cơ sở đóng gói.
Trong khi đó, các cơ sở đóng gói phải đảm bảo có đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ cho việc tiếp nhận, phân loại, sơ chế, bảo quản và đóng gói sản phẩm cây trồng theo nguyên tắc một chiều, có biện pháp kiểm soát sinh vật gây hại tránh tái nhiễm và lây nhiễm chéo, đảm bảo vệ sinh sạch sẽ. Đặc biệt, có các biện pháp đảm bảo an toàn thực phẩm, kiểm soát sinh vật gây hại và truy xuất nguồn gốc trong quá trình bảo quản, vận chuyển và tiêu thụ sản phẩm.
Cơ quan có thẩm quyền tại địa phương sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát định kỳ và có quyền tạm dừng hoặc thu hồi mã số trong trường hợp phát hiện sai phạm trong các trường hợp như: Không phối hợp thực hiện giám sát định kỳ; sử dụng hoá chất cấm, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không đúng quy định; nhiều lần nhận thông báo không tuân thủ của nước nhập khẩu…
Dự thảo Thông tư đang được xây dựng không chỉ giúp thống nhất quy trình cấp mã số mà còn là cơ sở quan trọng để xử lý những sai phạm, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh cho nông sản Việt. Trong bối cảnh thị trường thế giới ngày càng đòi hỏi cao về truy xuất nguồn gốc và kiểm soát chất lượng, việc hoàn thiện quy định pháp lý là đòi hỏi tất yếu để ngành nông nghiệp phát triển bền vững.
