Đường sắt đô thị TP HCM trước bước ngoặt mới

28 cơ chế, chính sách vượt trội, chưa từng có trong Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP HCM được kỳ vọng tạo bước đột phá

Theo nội dung tờ trình, UBND TP HCM kiến nghị HĐND thành phố thông qua chủ trương về một số nội dung chủ yếu của Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP HCM theo Kết luận 49. Đồng thời, giao UBND TP HCM phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải cùng các bộ, ngành trung ương tổ chức hoàn thiện đề án, báo cáo cấp thẩm quyền thông qua và trình Quốc hội, Chính phủ ban hành nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển đường sắt đô thị.

UBND TP HCM cho rằng đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị thành phố là việc cần thiết và cấp bách. Việc này nhằm hiện thực hóa chủ trương, chính sách của Đảng, nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị và các quy hoạch liên quan hệ thống đường sắt đô thị TP HCM. 

Đồng thời, phù hợp với chiến lược, quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông vùng Đông Nam Bộ và quy hoạch TP HCM; tăng cường năng lực cơ sở hạ tầng giao thông; phát triển đô thị hiện đại, lấy định hướng phát triển giao thông công cộng (mô hình TOD) làm cơ sở quy hoạch đô thị.

“Xương sống” của hệ thống giao thông

Khẳng định xây dựng hệ thống đường sắt đô thị sẽ tạo động lực mới trong phát triển kinh tế – xã hội, tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, UBND TP HCM xác định đường sắt đô thị là trục “xương sống” của hệ thống hạ tầng giao thông vận tải, là thành tố quan trọng cho chiến lược phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững. Do đó, TP HCM sẽ tập trung đầu tư phát triển có trọng tâm, trọng điểm, bước đi cụ thể, phù hợp với điều kiện và kế hoạch, chiến lược phát triển kinh tế – xã hội.

Đề án đặt mục tiêu giai đoạn 1 từ nay đến năm 2035 hoàn thành 6 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài trên 180 km, dự kiến đảm nhận 40% – 50% lượng khách công cộng, đáp ứng 7 – 8 triệu lượt khách/ngày đêm. Sau đó, TP HCM tiếp tục làm thêm hơn 168 km để nâng tổng chiều dài lên hơn 351 km vào năm 2045. Đến năm 2060, các tuyến đường sắt đô thị còn lại trong quy hoạch được đầu tư, nâng tổng chiều dài lên 510 km.

Để thực hiện mục tiêu, đề án xây dựng 6 nhóm cơ chế chính sách với 28 cơ chế vượt trội, chưa từng có. Trong đó, 17 cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội; 11 cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ.

Ngân sách nhà nước giữ vai trò chủ đạo

Nhiều chuyên gia đánh giá để đạt được những mục tiêu đề ra trong đề án, cần có cách làm mới. Vì thế, 28 cơ chế, chính sách đột phá trong đề án được kỳ vọng nhận được sự đồng ý của Quốc hội và Chính phủ, mở ra bước ngoặt trong cách làm đường sắt đô thị.

Luôn tâm huyết với lĩnh vực đô thị, TSKH – KTS Ngô Viết Nam Sơn nhìn nhận làm đường sắt đô thị không còn là nhiệm vụ của riêng Ban Quản lý đường sắt đô thị TP HCM mà cần cách tiếp cận và sự vào cuộc đa ngành.