“Mười ngàn năm xa xỉ”

Một viên ngọc trai được phát hiện năm 2017 tại một địa điểm khảo cổ trên đảo Marawah, ngoài khơi biển Abu Dhabi, có niên đại 8.000 năm (theo Bộ Văn hóa và Du lịch của Các tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất) vừa được trưng bày tại một triển lãm khai mạc cuối tháng 10 vừa qua tại Louvre Abu Dhabi với tên gọi “10.000 năm xa xỉ”.

Viên ngọc trai 8.000 năm tuổi được tìm thấy ở khơi biển Abu Dhabi. Ảnh: AFP.

Sự xuất hiện của viên ngọc màu hồng nhạt, có đường kính chỉ chưa đến một phần ba centimet, đang tiếp tục là tâm điểm chú ý của những người quan tâm đến ngọc trai – một trong những thứ đồ trang sức quý giá lâu đời nhất của nhân loại. Abu Dhabi từng là một trung tâm buôn bán ngọc trai lớn nhất thế giới vào thế kỷ 16.

Ngọc trai đã từng là “trụ cột” của nền kinh tế khu vực này. Vịnh Ba Tư với độ sâu vừa phải, nhiệt độ ấm áp hết sức thích hợp cho giống trai ngọc sinh trưởng. Cho đến đầu những năm 1900, khi người Nhật Bản phát triển kỹ thuật mới để nuôi cấy ngọc trai nhân tạo, nghề lặn bắt trai ngọc mới biến mất khỏi Abu Dhabi, mặc dù các công viên giải trí và các công ty du lịch vẫn tiếp tục cung cấp dịch vụ này cho những du khách muốn thử cảm giác mạnh.

Về phần người Nhật, Kokichi Mikimoto được coi là cha đẻ của ngành công nghiệp ngọc trai nuôi cấy hiện đại, bắt đầu thử nghiệm nuôi loại trai ngọc Akoya từ đầu những năm 1900 và cuối cùng đã thành công sau gần một thập kỷ thử nghiệm. Cũng trong khoảng thời gian đó, một nhà sinh vật học, Tokichi Nishikawa và một thợ mộc, Tatsuhei Mise cũng đã nhân giống thành công trai ngọc Akoya. Điểm ghép đặc biệt ở chỗ, phát minh của Mise được cấp bằng sáng chế vào năm 1907, không lâu sau đó, Nishekawa đã xin cấp bằng sáng chế tạo phôi ngọc của riêng mình và phát hiện ra bằng sáng chế của Mise. Câu chuyện đã có một kết cục tốt đẹp, họ thống nhất cùng nghiên cứu vì mục tiêu chung và tạo ra phương pháp Mise-Nishikawa mà hiện vẫn đang được hầu hết các kỹ thuật viên ghép ngọc sử dụng.

Mikimoto đã tiến một bước xa hơn bằng cách bổ sung thêm một bước của riêng mình vào quy trình ghép ngọc, từ đó tạo ra ngọc trai Akoya tròn hoàn hảo. Bằng sáng chế cho thay đổi này đã được cấp cho Mikimoto vào năm 1916. Sau đó, ông này thành lập Công ty ngọc trai Mikimoto và bắt đầu truyền bá công nghệ ghép ngọc trai trên khắp thế giới.

Dĩ nhiên, ta đang nói về ngọc trai biển. Còn ngọc trai nước ngọt lại là một câu chuyện khác với nhân vật chính là người Trung Hoa.

Cẩm Hà/BHQ