Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Quyết định số 1018/QĐ-TTg ngày 21.9.2024 ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050. Đây được cho là bước đột phá để phát triển ngành công nghiệp mới mẻ và đầy tiềm năng này.
Hướng đến doanh thu 100 tỉ USD/năm
Đối với công nghiệp bán dẫn, Chiến lược chia làm 3 giai đoạn với chỉ tiêu về doanh thu cụ thể. Giai đoạn 2024 – 2030: Quy mô doanh thu công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam đạt trên 25 tỉ USD/năm, giá trị gia tăng tại Việt Nam đạt từ 10 – 15%; Giai đoạn 2030 – 2040: Quy mô doanh thu công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam đạt trên 50 tỉ USD/năm, giá trị gia tăng tại Việt Nam đạt từ 15 – 20%; Giai đoạn 2040 – 2050: Quy mô doanh thu công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam đạt trên 100 tỉ USD/năm, giá trị gia tăng tại Việt Nam đạt từ 20 – 25%.
Trước đó, ngày 8.8, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ký Quyết định số 791/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn (Ban Chỉ đạo).
Nhân lực, đột phá của đột phá
Bối cảnh thế giới đang diễn biến phức tạp, gây ra tình trạng khan hiếm chíp bán dẫn. Vì vậy, bản đồ thế giới về ngành công nghiệp này đang có nhu cầu được vẽ lại. Đây là cơ hội cho Việt Nam tham gia sâu hơn vào lĩnh vực này – Lĩnh vực nền tảng của chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, những điều kiện Việt Nam đang rất cần cho quá trình phát triển nhanh, bền vững.
Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội nhận định: Chính phủ hiện đã đưa ra quan điểm rất rõ, trong công nghiệp bán dẫn thì phát triển nguồn nhân lực là khâu đột phá của đột phá; phải đầu tư cho xứng tầm thì mới mang lại giá trị đích thực.
“Việt Nam đang có rất nhiều lợi thế, trước hết nguồn nhân lực dồi dào, chi phí thấp. Thứ hai là kinh nghiệm xuất khẩu phần mềm chúng ta đã có và cũng là một trong những nước có thành công về xuất khẩu phần mềm. Thứ ba là vị trí địa chính trị và chính trị rất ổn định. Đây là các lợi thế rất quan trọng. Đặc biệt, thời gian qua, Chính phủ đã rất hỗ trợ chính sách về phát triển công nghiệp vi mạch bán dẫn” – Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Sơn nói.
Đáng chú ý cũng trong thời gian này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1017/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050”.
Theo Quyết định, đến năm 2030, Việt Nam đào tạo được ít nhất 50.000 nhân lực có trình độ từ đại học trở lên phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn, trong đó, đào tạo ít nhất 42.000 kỹ sư, cử nhân; có ít nhất 7.500 học viên thạc sĩ và 500 nghiên cứu sinh; đào tạo ít nhất 15.000 nhân lực trong công đoạn thiết kế, ít nhất 35.000 nhân lực trong công đoạn sản xuất, đóng gói, kiểm thử và các công đoạn khác của ngành công nghiệp bán dẫn; đào tạo ít nhất 5.000 nhân lực có chuyên môn sâu về trí tuệ nhân tạo phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn.
Theo Bộ GDĐT, sinh viên đại học hiện đang theo học các ngành điện tử viễn thông hiện khoảng 26.000 em. Ngay từ năm học 2024-2025 có thể thu hút được khoảng 30-50% số lượng này học chuyển đổi sang ngành công nghiệp bán dẫn.
Tuy nhiên, để đạt được con số như trong chiến lược đề ra, giải pháp cần triển khai ngay là xây dựng đội ngũ giảng viên được cập nhật, đào tạo kiến thức tiên tiến nhất. Tiếp đến là xây dựng nguồn lực cho các phòng thí nghiệm trọng điểm. Đồng thời các giáo trình tài liệu và cập nhật chương trình đào tạo, phải luôn luôn cập nhật những tiến bộ khoa học công nghệ mới nhất.
Hai Quyết định 1017 và 1018 ban hành cùng một ngày khẳng định sự quan tâm của Chính phủ với công nghệ bán dẫn, tạo tiền đề cho sự phát triển hướng tới ngành công nghiệp có giá trị hàng trăm tỉ USD trong tương lai.