Thổi hồn Trung thu xưa vào lồng đèn giấy thủ công của Nghệ sĩ Đoàn Thái Cúc Hương tại TPHCM

Sau khi ra mắt thành công tại Hà Nội, triển lãm nghệ thuật “Lãm” của nghệ sĩ Đoàn Thái Cúc Hương chính thức mở cửa đón khách tại Bảo tàng Nghệ thuật Quang San (TP.HCM) từ 05/10 đến 12/10/2025. 

Sự kiện thu hút đông đảo người yêu nghệ thuật đến tham quan triễn lãm nghệ thuật “Lãm”. Ảnh: Phan Thắng

Không chỉ là một không gian trưng bày, “Lãm” còn mang đến cho người xem cảm giác như được bước ngược thời gian, trở về với ký ức Trung thu xưa qua những chiếc lồng đèn giấy thủ công, những mặt nạ tuồng cổ và hoa văn dân gian Việt Nam được phục dựng tỉ mỉ.

Nghệ sĩ Đoàn Thái Cúc Hương đang trình bày về những sản phẩm tại buổi triễn lãm của mình. Ảnh: Phan Thắng
Gìn giữ và sáng tạo từ chất liệu truyền thống

Nghệ sĩ Cúc Hương cho biết, các sản phẩm tại triển lãm được lấy cảm hứng từ những bức tranh, hình ảnh dân gian được kết hợp giữa kiểu dáng nguyên bản thời xưa và cải biên, đưa vào những góc nhìn sáng tạo riêng của nghệ sĩ. Tất cả đều được làm theo hướng bền vững, sử dụng chất liệu thân thiện với môi trường như giấy dó, giấy điệp, giấy dướng nhuộm tự nhiên từ vỏ cây vải thiều, củ nâu, củ dền, đất màu, hay xơ chuối và vụn lá để tạo nên màu sắc và  hoa văn độc đáo.

Những miếng giấy thủ công được nhuộm từ màu tự nhiên. Ảnh: Phan Thắng

Một số sản phẩm còn được kết hợp bột dạ quang, khiến cho những chiếc đèn cá chép, đèn ngư long, đèn ông sao, đèn kéo quân… Ngoài ra, nghệ sĩ còn lồng ghép hoa văn trống đồng, mây ngũ sắc, họa tiết thủy ba thời Trần, chữ Thọ cung đình, cùng kỹ thuật in khắc gỗ thủ công,.. Những điều đó đã tạo nên chiều sâu văn hóa đặc trưng của mỹ thuật Việt.

Khu trưng bày Cá Chép Hóa Rồng được kết hợp với những hoa văn Thủy Ba và Mây thời Trần. Ảnh: Phan Thắng
Những chiếc lồng đèn kể chuyện ký ức

Với Cúc Hương, mỗi chiếc lồng đèn không chỉ là vật phẩm trưng bày mà còn là một câu chuyện ký ức. Chị chia sẻ:

“Hương không thể quên những ký ức tuổi thơ khi rước đèn đêm Trung thu. Chính vì vậy, khi đồng hành cùng giấy thủ công truyền thống, Hương muốn làm ra những sản phẩm để gợi nhớ lại ký ức đó – không chỉ cho mình mà cho cả những đứa trẻ hôm nay. Hy vọng qua những chiếc đèn này, mọi người có thể tìm thấy đâu đó chút hồn xưa của Trung thu Việt Nam.”

Sản phẩm đèn lòng Ngư Long. Ảnh: Phan Thắng

Sản phẩm đèn Bướm Ngài có kết hợp với bột phản quang khi tiếp xúc với tia UV. Ảnh: Phan Thắng

Không gian triển lãm cũng trưng bày các sản phẩm trang trí nội thất làm từ giấy dướng – một cách thể nghiệm mới để khẳng định rằng giấy thủ công Việt Nam hoàn toàn có thể sống trong đời sống hiện đại. Từ vật liệu từng chỉ dùng để viết hay vẽ, Cúc Hương đã mở rộng ứng dụng sang thiết kế, nghệ thuật không gian, khuyến khích người trẻ “dám sáng tạo và thử nghiệm với những chất liệu truyền thống”.

Sản phẩm đèn con Cua có kết hợp hoa văn chữ Thọ cung đình. Ảnh: Phan Thắng
Kiệu Rồng (trái) và đèn Kéo Quân. Ảnh: Phan Thắng
Vẻ đẹp Việt từ đôi tay và trái tim người nghệ sĩ

Trả lời phỏng vấn với phóng viên của Thương Hiệu & Đời Sống, nghệ sĩ Đoàn Thái Cúc Hương chia sẻ:

“Hương mong khi đến đây, mọi người không chỉ cảm nhận được không khí Trung thu xưa mà còn thấy được vẻ đẹp trong từng sản phẩm làm thủ công bởi người Việt. Mỗi sản phẩm đều mang cảm xúc và câu chuyện riêng, chứa đựng sự nghiên cứu, sáng tạo và cả ký ức của chính người làm ra nó.”

Khi được hỏi về việc nếu có nghệ sĩ khác muốn phục dựng những sản phẩm tương tự, chị bày tỏ quan điểm ủng hộ và cở mở:

“Nếu có ai đó muốn làm, Hương thật sự rất mừng. Mỗi người có cách thể hiện riêng, và điều quan trọng là tình yêu dành cho chất liệu, cho văn hoá Việt. Mình không đặt ra giới hạn nào cả.” – nữ Nghệ sĩ chia sẻ.

Một triển lãm để “chạm” vào Trung thu Việt

Triển lãm của nghệ sĩ Đoàn Thái Cúc Hương không chỉ là nơi trưng bày các sản phẩm thủ công, mà còn là hành trình kể chuyện bằng ánh sáng, giấy và ký ức. Ở đó, người xem không chỉ nhìn thấy vẻ đẹp của nghệ thuật dân gian, mà còn cảm nhận được tinh thần gìn giữ và sáng tạo của người nghệ sĩ trẻ – người đang âm thầm thổi hồn Việt vào từng lớp giấy, từng nếp gấp, từng ánh sáng le lói của mùa trăng.

Phan Thắng