Khi thế giới ngày càng ưa chuộng các nguồn năng lượng tái tạo và các hoạt động bền vững, một lĩnh vực mới và năng động đã xuất hiện: việc làm xanh.
Những vị trí này trải rộng trên nhiều ngành công nghiệp khác nhau, từ năng lượng mặt trời đến lâm nghiệp bền vững. Chúng không chỉ quan trọng trong việc giải quyết những thách thức cấp bách của biến đổi khí hậu mà còn là động lực thúc đẩy sự chuyển đổi của nguồn lao động toàn cầu.
Theo Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế và Tổ chức Lao động Quốc tế, tính đến năm 2021, Châu Á chiếm 2/3 số việc làm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, Hoa Kỳ chiếm 21% và Châu Âu 12% trên toàn cầu. Đặc biệt, Trung Quốc chiếm 42% tổng số việc làm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo trên toàn cầu, khẳng định vị thế dẫn đầu của khu vực trong lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng này.
Con số ấn tượng này dự kiến sẽ tăng theo cấp số nhân trong những năm tới, khi việc làm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo dự kiến sẽ vượt 38 triệu vào năm 2030. Ngành quang điện mặt trời sử dụng khoảng 4,9 triệu lao động, trong khi năng lượng gió chiếm 1,4 triệu việc làm. Các lĩnh vực việc làm xanh quan trọng khác trong khu vực bao gồm thủy điện, nhiên liệu sinh học và thị trường năng lượng tái tạo phi tập trung mới nổi.
Quá trình chuyển đổi lực lượng lao động này đang nhấn mạnh tầm quan trọng đặc biệt của việc phát triển nguồn nhân lực lành nghề có khả năng hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi năng lượng của châu Á. Khi nhu cầu về năng lượng tái tạo, hiệu quả năng lượng và các hoạt động bền vững tiếp tục tăng lên, các nhà tuyển dụng đang tìm kiếm những người lao động có kỹ năng chuyên ngành và hiểu biết sâu sắc về quản lý môi trường và tính bền vững.
Trung Quốc, quốc gia dẫn đầu thế giới về năng lượng tái tạo, đã đầu tư 546 tỷ USD vào lĩnh vực năng lượng sạch vào năm 2022, vượt xa Mỹ. Cam kết này không chỉ tạo ra cơ hội việc làm rộng lớn trong toàn ngành mà còn thúc đẩy nâng cao kỹ năng của các cá nhân, trao cho họ kiến thức chuyên môn cần thiết để chuyển đổi sang các giải pháp năng lượng bền vững.
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng này, theo Giáo sư Syed Munir Khasru, Chủ tịch của Tổ chức tư vấn quốc tế IPAG Châu Á-Thái Bình Dương, các tổ chức giáo dục, nhà cung cấp đào tạo và nhà hoạch định chính sách trên khắp châu Á phải hợp tác với phần còn lại của thế giới để phát triển các chương trình phát triển lực lượng lao động toàn diện.
Ông cho biết: “Những sáng kiến này nên trải rộng trên nhiều lĩnh vực, từ đào tạo chuyên môn cho kỹ thuật viên và người lắp đặt năng lượng tái tạo đến các chương trình giáo dục đại học về kỹ thuật, khoa học môi trường và thực hành kinh doanh bền vững”.
Tại Ấn Độ, chính phủ đã ký một biên bản ghi nhớ với Đức để thiết lập các chương trình đào tạo nghề trên toàn quốc về năng lượng tái tạo, di động điện tử, sử dụng năng lượng hiệu quả và hơn thế nữa.
Bên cạnh đó, Giáo sư Syed Munir Khasru cho rằng, ở cấp độ giáo dục đại học, các trường đại học trên khắp châu Á đang mở rộng các khóa học và chương trình cấp bằng để phù hợp với các kỹ năng cần thiết trong quá trình chuyển đổi năng lượng bền vững. Ví dụ, tại Nhật Bản, Viện Công nghệ Tokyo đã đưa ra các chương trình đào tạo kỹ thuật đổi mới tập trung vào hệ thống năng lượng tái tạo và công nghệ lưới điện thông minh nhằm mục tiêu đào tạo thế hệ chuyên gia tiếp theo để thúc đẩy nỗ lực khử cacbon của đất nước.
Ngoài đào tạo kỹ thuật, các cơ hội đào tạo lại và nâng cao kỹ năng cũng sẽ không kém phần quan trọng, đặc biệt đối với những người lao động chuyển đổi từ các ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch truyền thống.
Khi các nền kinh tế châu Á đẩy nhanh quá trình chuyển đổi khỏi than đá và các lĩnh vực sử dụng nhiều carbon khác, chính phủ và người sử dụng lao động đang thực hiện các sáng kiến đào tạo lại toàn diện để giúp những người lao động bị mất việc điều chỉnh kỹ năng của họ cho nền kinh tế xanh đang phát triển.
Các chính phủ trên khắp châu Á đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng việc làm xanh và hỗ trợ phát triển lực lượng lao động lành nghề cho quá trình chuyển đổi năng lượng bền vững. Thông qua các ưu đãi, tài trợ và sáng kiến chính sách có mục tiêu, các nhà hoạch định chính sách trong khu vực đang tạo điều kiện cần thiết cho các doanh nghiệp, tổ chức giáo dục và người lao động phát triển trong nền kinh tế bền vững.
Ví dụ, chương trình Thỏa thuận mới xanh của Hàn Quốc đã cung cấp các khoản tín dụng thuế và trợ cấp cho các công ty đầu tư vào đào tạo nghề năng lượng tái tạo.
Trong khi đó, việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo đang mở ra cơ hội cho phụ nữ ở Đông Nam Á. Tại Philippines, Bộ Năng lượng đã cung cấp cho các công ty năng lượng một bộ công cụ nhằm tăng cường sự tham gia của phụ nữ vào các hệ thống năng lượng tái tạo.
Bằng cách đầu tư vào phát triển lực lượng lao động xanh, các quốc gia châu Á không chỉ có thể giải quyết các vấn đề cấp bách về biến đổi khí hậu mà còn mang lại vô số lợi ích kinh tế. Những vị trí này có mức lương cạnh tranh, cơ hội thăng tiến và cơ hội đi đầu trong cuộc cách mạng năng lượng sạch.
